Death Magnetic: stop met zeuren, dit heet een comeback

De laatste twee maanden waren zonder twijfel de meest ‘Metallica' in de geschiedenis van het internet. Nooit eerder zag ik vijf persberichten per week en soms twee of drie nieuwsberichten per dag aangaande één enkel album. De ‘Death Magnetic' gekte heeft de metalpers goed in zijn greep gehad, en op Metal Blog heb ik daar vrolijk aan meegedaan. Elke fucking sample van 14 seconden luisterde ik in de hoop iets zinnigs te kunnen zeggen. Natuurlijk kon dat niet. Daarna volgde de eerste ‘gelekte' nummers, en natuurlijk de fuck-up der fuck-ups in die Franse platenzaak. Ik geef het toe: de marketing campagne rond deze schijf heeft mij goed te pakken gehad.

Hoe dan ook, we hebben het hier over de meest besproken release van het jaar. Vanaf het eerste gerucht dat Metallica terug naar de roots zou gaan begon het gezeik. Cynici en critici kwamen zonder ook maar een noot gehoord te hebben woorden te kort om de plaat af te kraken. Op zich begrijpelijk, ‘St. Anger' – misschien wel de slechtste plaat van een grote band ooit – werd ook als zodanig aangekondigd en klonk nergens naar. Sterker nog: het werd de meest experimentele Metallica plaat ooit: zichzelf onderdompelend in een krankzinnige productie, ontdaan van bijna alles waar de band goed in was: zonder solo's, slechte en te persoonlijke teksten en boven alles zonder ook maar één echt goed nummer. Een demo zonder doel. Wat ooit de grootste band ter wereld was, had zich gereduceerd tot een clubje veertigers die wilden meedoen met de jonge honden. Voor de conservatie fans van weleer was Black Album een teleurstelling, Load een complete uitverkoop, en St. Anger het doodsvonnis.

Het was dan ook niet gek dat de nummers van dat flutwerkje na enige tijd uit de setlist verdwenen, net zoals dat gebeurde met de meeste Load songs in hun tijd. De band tourde daarna lange tijd met voornamelijk oud werk, en zag langzaam het respect terugkeren. Maar tegelijkertijd werd het wat tegenwoordig zo vaak een ‘legacy act' genoemd wordt: een band die teert op zijn oude werk en het moet hebben van live optredens. Ook ik had tot een tijd terug zeer sterke bedenkingen bij Death Magnetic. Dat zal wel een excuus zijn om weer het vuurwerk van stal te halen voor een nieuwe wereld tournee.

Mag ik daar op terugkomen? Althans: deels? Want ik heb hem nu gehoord. Sterker nog, ik heb hem een keer of vijftien in zijn geheel geluisterd. En hoe je het ook went of keert: dit is een verdomd sterke plaat geworden. Met zijn minpunten, dat wel. Om maar meteen met het hete hangijzer te beginnen: dit is absoluut geen nieuwe Ride the Lightning of Master of Puppets. Natuurlijk niet. Daar heeft ‘Death Magnetic' te veel opvulling voor: nummers als ‘The End of the Line', ‘The Judas Kiss' en het zelfs overbodige instrumentale nummer ‘Suicide & Redemption' zijn veel te lang en zijn volgepropt met onnodige passages die het tempo uit de plaat halen, en daarmee een beetje afdoen aan het luisterplezier.

Aan de andere kant zie ik absoluut potentie voor ‘The Day that Never Comes' als een nieuwe live klassieker. Ja, het is allemaal al een keer door de band gedaan. Maar wat een energie heeft dat nummer. Om even een prima metafoor uit Rolling Stone te lenen: dit is het soort nummer dat voelt als een computergame: het gaat snel, sneller, nog sneller, om uit te monden in een symfonie van solo's en gitaarduellen. Deze formule van ‘werken naar een climax' wordt vaker toegepast op ‘Death Magnetic', en werkt uitstekend. Het semi-Slayer-achtige ‘My Apocalypse' is daar ook een prima voorbeeld van (en heeft de compactheid die sommige andere nummers ontberen). ‘Cyanide' vind ik aan de andere kant weer een voorbeeld van een metal met hitpotentie. Dat kan je neerbuigend ‘pop-metal' noemen, maar ja, soms kun je ook te kritisch zijn.

Ergens is mijn hoop dat dit album alle zeikerds die elkaar napraten – je bent er een of je kent er een, geef het toe - hun klaagmantra ‘Metallica is overleden in 1991.' doet staken. Stop met zeuren, en leer leven met het feit dat James Hetfield je niet persoonlijk gevraagd heeft of ze mochten experimenteren met hun geluid. Nee, dat werk is lang zo goed niet als de meesterwerken uit de jaren '80. En nee, dat hebben ze nooit meer evenaard. Het is ook niet alsof ze dat ook probeerden. En ook al lijkt het er verdacht veel op dat de heren anno 2008 een dergelijke poging  wel waagden, nee dat is ze niet gelukt. Maar Metallica klinkt weer als Metallica. Dus conservatieven: deal with it: dit heet een comeback.

Lees ook:‘Death Magnetic’ pre-party: reviews, filmpjes, audio en meer
Lees ook:Metallica snoeit nu al eigen materiaal?
Lees ook:‘Death Magnetic’ in vijf minuten
Lees ook:Nederlandse primeur: Nieuwe Metallica single
Lees ook:Metallica: studioversie van Cyanide te horen